Spróbowaliśmy zebrać w jednej książce to, co z polskiej literatury pozostaje w trwałej pamięci pokoleń, co opiera się zapomnieniu, to, do czego powracają dziadkowie, rodzice i sami młodzi i najmłodsi czytelnicy. Tak narodził się ten dziwny tom, w którym obok baśni znalazły się opowiadania realistyczne, dzieła dawne z bardzo współczesnymi, poważne ze śmiesznymi. Najstarszy z zamieszczonych tu utworów ogłoszono drukiem w latach osiemdziesiątych XIX wieku, utwory najmłodsze – w sto lat później. Przez to długie stulecie jak w kalejdoskopie zmieniały się tematy, zmieniał się język, formy, problemy, obyczaje… Jedno pozostawało niezmienne: czytelnicza żywotność.
