Pojęcie nadzoru pojawiło się w epoce liberalnego państwa prawnego wraz z zapoczątkowaniem procesów decentralizacji władzy publicznej państwa typu policyjnego i organizowaniem, na zasadzie powszechności, korporacji samorządowych o charakterze terytorialnym. Jedną z więzi występujących w administracji publicznej jest nadzór, który obejmuje kompetencję (możność i powinność prawną) władczego wkraczania właściwego, nadrzędnego (organizacyjnie bądź funkcjonalnie) organu administracji publicznej w działalność organu (podmiotu) nadzorowanego. Zadaniem nadzoru jest utrzymanie działalności zdecentralizowanej administracji publicznej w granicach prawa.
Nadzór nad samorządem terytorialnym nie ma charakteru podmiotowego w tym sensie, że nadzorowi nie podlegają ani jednostki samorządu terytorialnego, ani też ich organy. Zgodnie z ustawami samorządowymi, nadzorem objęta jest działalność jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi tu o mieszkańców jednostek samorządu terytorialnego jako wspólnot samorządowych, którzy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory i referendum) oraz za pośrednictwem organów.
