Wspaniała dwutomowa panorama dziejów Polski końca XV wieku, czasów
panowania króla Olbrachta, królewskich prób ograniczenia siły
możnowładztwa, przygotowań do wyprawy wołoskiej i jej tragicznego
finału („Za króla Olbrachta wyginęła szlachta”). Tę zapomnianą już nieco
historię naszej ojczyzny poznajemy poprzez losy postaci reprezentujących
wszystkie ówczesne warstwy społeczne: magnatów, dworzan, rycerzy
i knechtów, mieszczan i prostych ludzi. Kierowani przez autora
próbujemy rozszyfrować tajemnicze napisy wyryte w skale na zamku w
Tustaniu (okolice Drohobycza), i idąc tą drogą odwiedzamy Lwów i stołeczny
Kraków, bierzemy udział w mieszczańskich zabawach i rycerskich
turniejach, przeżywamy miłosne zawody naszych bohaterów, próbujemy
rozwiązać ich grzechy przeszłości, w końcu poznajemy królewskie plany,
w których nasi bohaterowie biorą bezpośredni udział, uczestniczymy w
wielkich zmaganiach wojennych.
Wszystkie przewijające się tam postacie
Wszystkie przewijające się tam postacie są autentyczne, podobnie jak
większość opisanych tam zdarzeń – ścisłe trzymanie się faktów dotyczacych
epoki było charakterystyczną cechą pisarstwa Kaczkowskiego. Dlatego
też zbieranie materiałów do tej powieści zabrało autorowi wiele lat,
i trudu napisania jej podjął się dopiero u schyłku swej twórczości literackiej
(pierwsze wydanie w 1889 roku), niejako w odpowiedzi na Ogniem
i mieczem Henryka Sienkiewicza.
